Để trả lời cho câu hỏi “Tại sao phải thu hoạch các cây có rễ củ trước khi chúng ra hoa ?” ta sẽ cùng tìm hiểu về cây có rễ củ.
Rễ củ trong thực vật học là một loại rễ bên đã biến đổi, phình to ra với chức năng của một cơ quan lưu trữ các chất dinh dưỡng. Vì thế, về nguồn gốc nó khác với thân củ, nhưng chức năng và bề ngoài thì tương tự và gần giống với thân củ. Các ví dụ về thực vật với rễ củ bao gồm khoai lang, sắn và thược dược. Nó là cấu trúc, được sử dụng để cây lâu năm có thể tồn tại từ năm này qua năm khác.
Các rễ phình to làm cơ quan lưu trữ khác với củ thật sự. Các củ thật sự có cấu trúc tế bào của thân, còn trong rễ củ thì không có các đốt và gióng hoặc các lá suy thoái. Một đầu gọi là đầu gần có các mô đỉnh đầu sinh ra các chồi để sau này phát triển thành thân và lá. Đầu kia gọi là đầu xa, thông thường sinh ra các rễ không bị biến đổi. Trong các củ thật sự, trật tự là ngược lại với đầu xa sinh ra thân cây. Về mặt thời gian, các rễ củ là hai năm. Trong năm đầu tiên cây mẹ sinh ra các rễ củ và về mùa thu cây chết đi. Năm sau các rễ củ sinh ra cây mới và bị tiêu hao trong quá trình tạo thành bộ rễ mới cùng thân cây và ra hoa. Các mô còn lại chết đi trong khi cây sinh ra rễ củ mới cho năm kế tiếp sau đó.
Các thực vật với rễ củ được nhân giống vào giai đoạn từ cuối mùa hè tới cuối mùa đông bằng cách nhổ củ và chia tách nó, sao cho mỗi miếng có một vài mô đỉnh đầu và đem trồng lại.
Khoai lang là một loại cây điển hình cho cây có rễ củ.
Rễ củ của cây khoai lang được phân hoá hình thành từ rễ con.
Trong điều kiện thuận lợi, sau khi trồng 15 20 ngày, trong rễ con có sự phân hoá và hoạt động của tượng tầng quyết định rễ con phân hoá thành rễ củ và sau đó phát triển thành củ khoai lang. Củ khoai lang được hình thành ổn định (còn gọi là củ hữu hiệu) vào thời điểm sau trồng khoảng 30 ngày (đối với giống ngắn ngày) và 35 – 40 ngày (đối với giống trung bình và dài ngày). Sự phân hoá hình thành củ khoai lang còn phụ thuộc vào điều kiện nhiệt độ, độ ẩm đất và sự cân bằng dinh dưỡng.
Về giải phẫu rễ củ có cấu tạo như sau: Ngoại bì gồm nhiều lớp tế bào, phía dưới có lớp tượng tầng nên gọi là tượng tầng ngoại bì để sinh ra tế bào vỏ ở phía ngoài và tế bào lục bì ở phía trong. Vòng gồm nhiều bó mạch ở ngay dưới lớp ngoại bì. Vòng này cũng có lớp tượng tầng, gọi là tượng tầng mạch để sinh ra lớp libe thứ cấp ở phía ngoài và gỗ thứ cấp, tế bào bọc mô dự trữ ở bên trong.
Ngoài ra còn có các ống dẫn nhựa nằm rải rác ở lớp bọc mô, giữa gỗ thứ cấp của vòng các bó mạch và lõi của rễ. Xung quanh những ống dẫn nhựa này cũng có lớp tượng tầng gọi là lớp tượng tầng đặc biệt phát triển từ những tế bào bọc mô để sinh ra ống nhựa mủ mới và các tế bào bọc mô phát triển về mọi hướng.
Củ khoai lang thường tập trung nhiều ở các mắt gần sát mặt đất. Thời gian đầu phát triển chủ yếu theo chiều dài, thời gian cuối phát triển theo chiều ngang. Màu sắc hình dáng và số củ trên một cây nhiều hay ít phụ thuộc vào giống.
Vậy tại sao phải thu hoạch các cây có rễ củ trước khi chúng ra hoa ???
Đặc điểm của cây lấy củ (khoai tây, khoai lang …) là củ phình to ra và đóng vai trò là nơi dự trữ các chất dinh dưỡng và chất hữu cơ. Mục đích của việc này là giữ cho cây có đủ chất dinh dưỡng để phát triển vào mùa sau hoặc để nuôi dưỡng khi cây ra hoa. Kinh nghiệm canh tác cho thấy rằng người ta phải thu hoạch các loại cây ăn củ trước khi chúng ra hoa để tối đa hóa năng suất.
Tại sao phải thu hoạch các cây có rễ củ trước khi chúng ra hoa? Là bởi vì thời điểm này trong củ chứa hàm lượng dinh dưỡng cao nhất, khi thu hoạch sẽ cho năng suất tốt nhất. Nếu thu hoạch chậm khi cây đang ra hoa, một phần chất dinh dưỡng từ củ được sử dụng để nuôi hoa nên năng suất sẽ thấp, chất lượng củ thu hoạch không cao.
Nói cách khác người ta phải thu hoạch các cây có rễ củ trước khi chúng ra hoa là vì: Củ là phần rễ phình to chứa chất dự trữ để cây dùng lúc ra hoa, kết quả. Vì vậy, nếu trồng cây lấy củ như khoai lang, khoai tây, củ cải…, thì phải thu hoạch trước khi ra hoa để thu được củ chứa nhiều chất hữu cơ dự trữ nhất. Nếu thu hoạch chậm, sau lúc cây ra hoa thì một phần chất hữu cơ của củ đã được chuyển hóa đế tạo ra các bộ phận của hoa nên chất lượng củ bị giảm rõ rệt.
Vậy bạn đã hiểu tại sao phải thu hoạch các cây có rễ củ trước khi chúng ra hoa chưa ?
Mong là những thông tin mà bài viết đưa ra sẽ giúp bạn hiểu tại sao phải thu hoạch các cây rễ củ trước khi chúng ra hoa, hy vọng thông tin mình vừa cung cấp sẽ hữu ích với bạn đọc. Cây có rễ củ mang lại những giá trị dinh dưỡng cao, bạn nên sử dụng thường xuyên để nâng cao sức đề kháng cho cơ thể. Ví dụ như bạn nên ăn nhiều củ cà rốt để bổ sung Vitamin A, tốt cho mắt. Nếu bạn còn thắc mắc gì về vấn đề này, hoặc muốn đặt câu hỏi để được giải đáp hãy để lại bình luận xuống phía dưới nhé!
